Γιάννος Χριστοφίδης (1924-2010): Το τελευταίο άλμα
«Έφυγε» ο Γιάννος!… Η θλιβερή είδηση ότι ο άξιος επαγγελματίας και πολυτάλαντος πρωταθλητής στίβου είχε αφήσει την τελευταία του πνοή στο Νιου Τζέρσεϋ της Αμερικής μεταδόθηκε γρήγορα από στόμα σε στόμα, από φίλο σε φίλο, από παλιό αθλητή σε παλιό αθλητή. Οι επιτυχίες του Γιάννου στον αθλητισμό είχαν κάνει γνωστό το όνομά του πέρα από τα στενά όρια της οικογένειας και του κύκλου των γνωστών. Μαζί με τον Δημήτρη Ευλογημένο και τον Δημήτρη Κωνσταντινίδη ήταν οι καλύτεροι Καϊρινοί αθλητές στίβου της δεκαετίας του ’40. Ταυτόχρονα ο χαμός του μείωσε κατά ένα ακόμη μέλος τη γενιά εκείνη των Αιγυπτιωτών που ανδρώθηκαν στην Αίγυπτο στα χρόνια του πολέμου, που γνώρισαν τη ζωή στο Κάιρο «στα καλά τα χρόνια» --για τους Έλληνες και τους άλλους ξένους τουλάχιστον— και πού, σε ώριμη ηλικία και αφού είχαν ξεκινήσει δική τους οικογένεια, αναγκάστηκαν να ξεριζωθούν και να κάνουν μια καινούρια αρχή στην Ελλάδα ή αλλού.
Οι γονείς του, Βασίλης Χριστοφίδης και Άννα Ιωάννου, κατάγονταν από την Κύπρο. Το ζευγάρι απέκτησε τρία κορίτσια και τον Γιάννο που γεννήθηκε στο Κάιρο στις 22 Αυγούστου 1924. Ο πατέρας του είχε κατάστημα που έκανε συσκευασίες διαφόρων ειδών, πέθανε όμως νωρίς, όταν το αγόρι ήταν μόλις 6 ετών. Αφού αποφοίτησε από την Ξενάκειο Αστική Σχολή και ύστερα από το εμπορικό τμήμα της Αμπετείου το 1942, ο Γιάννος εργάστηκε αρχικά στον αγγλικό στρατό και ύστερα στη θυγατρική πωλήσεων της μπίρας Stella. Στο μεταξύ έκανε οικογένεια: Παντρεύτηκε την Καΐρινή Αικατερίνη Χατζηχαραλάμπους (την «Κίκο», για τους φίλους της), με την οποία απέκτησε δύο κόρες, τη Μαριλένα και την Άννα. Το 1961 το ζευγάρι εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα, όπου ο Γιάννος Χριστοφίδης εργάστηκε στην οικονομική επιθεώρηση της Ολυμπιακής Αεροπορίας. Αφού αποσπάσθηκε για 1,5 χρόνο στη Ρώμη και για ένα διάστημα ως αναπληρωτής διευθυντής στο Λονδίνο, το 1972 μετακινήθηκε στη Νέα Υόρκη. Εκεί παρέμεινε μέχρι τη συνταξιοδότησή του το 1986, αν και συνέχισε να ασχολείται με τα ταξιδιωτικά μέχρι το 2000. Στο μεταξύ, οι κόρες τους έφτιαξαν τη ζωή τους: η Μαριλένα White μένει με τον σύζυγό της στη Φλόριντα και η Αννα Κυπραίου με τον σύζυγό της στο Τέξας. Η κόρη του ζευγαριού Megan (Μαργαρίτα-Αννα) Κυπραίου σπουδάζει καρδιολόγος.
Αν όμως η προσωπική και επαγγελματική διαδρομή του Γιάννου Χριστοφίδη έχει πολλά κοινά με τις διαδρομές Αιγυπτιωτών της γενιάς του – Αίγυπτος, Ελλάδα και ύστερα Ευρώπη, Αμερική ή Αυστραλία– στον αθλητισμό η ιστορία του ήταν εντελώς ξεχωριστή. Προικισμένος με την κατάλληλη σωματική διάπλαση, γερή, ευλύγιστη μέση και έμφυτο ταλέντο για αγωνίσματα δρόμου και άλματα, ο Γιάννος υπήρξε ρέκορντμαν Αιγύπτου στο τριπλούν (14,08 μ. το 1945) και 17 φορές συνολικά πρωταθλητής σε πέντε αγωνίσματα στίβου με ιδιαίτερη έμφαση στο τριπλούν, στο άλμα εις μήκος και στον δρόμο 110 μ. μετ’ εμποδίων.
Συγκεκριμένα αναδείχθηκε πρωταθλητής : Στο τριπλούν Αιγύπτου (1943, 1945), Καΐρου (1943-1945) και Πανελληνίων Αιγύπτου (1943 κατηγ. Νέων, 1946). Στο άλμα εις μήκος Αιγύπτου (1946 με 6,78μ.), Καΐρου (1946 με 6,91μ. ή 6,96μ.) και Πανελληνίων Αιγύπτου (1945, 1946). Στον δρόμο 110 μ. μετ’ εμποδίων Καΐρου (1943, κατηγ. Νέων με 16΄΄3, 1946) και Πανελληνίων Αιγύπτου (1943 κατηγ. Νέων,1949). Και επίσης πρωταθλητής Καΐρου στα 400 μ. μετ’ εμποδίων (1943, κατηγ. Νέων) και στον δρόμο 200 μ. (1945 με 23΄΄5)*, χωρίς να αναφερθούμε στις πρώτες νίκες του στα πρωταθλήματα Open Καΐρου και Yussef Kamal. Παράλληλα ο Χριστοφίδης υπήρξε βασικό στέλεχος των πρωταθλητριών ομάδων του Βέλους και της Ελληνικής Αθλητικής Ένωσης Καΐρου (ΕΑΕΚ) – τα πανίσχυρα «καρφιά» του στο βόλεϊ ήταν φημισμένα. Στις εποχές εκείνες, όπου ο αθλητισμός αποτελούσε σημαντικό τμήμα της κοινωνικής ζωής και ακόμη μία έκφραση της ελληνικής μας ταυτότητας, ειδικά στον στίβο οι επιτυχίες του Χριστοφίδη (όπως και αυτές άλλων Αιγυπτιωτών αθλητών) είχαν ιδιαίτερη βαρύτητα. Παρά τις διακρίσεις του ο Χριστοφίδης παρέμεινε σεμνός και χαμηλών τόνων, παράσημά του ήταν το ήθος και το αθλητικό του πνεύμα. («Εγώ, ο τιποτένιος – και έκανα ρεκόρ!», μου είπε σε κάποια από τις τηλεφωνικές συνομιλίες μας, σαν να μην το πίστευε ακόμη, τόσα χρόνια μετά). Φεύγοντας για την Ελλάδα – σε μια χαρακτηριστική κίνηση για την εποχή εκείνη όπου τα αθλητικά είδη δεν ήταν ούτε τόσο προσιτά ούτε τόσο διαθέσιμα όπως σήμερα-- χάρισε τα spikes του στους μικρότερους αθλητές της ΕΑΕΚ που τα είχαν ανάγκη.
Στην Αμερική, τα χρόνια που περνούσαν υπέσκαψαν σταδιακά την υγεία του παλιού πρωταθλητή. Πρώτα δυσκολίες στη μετακίνηση, ύστερα καρδιαγγειακά προβλήματα: εγχείρηση στη λεκάνη, επέμβαση για μπαϊπάς, περπάτημα με «Πι»…. Την τελευταία φορά που ταξίδεψε στην Ελλάδα (θα ήταν γύρω στα 2003 ή 2004) βρέθηκε ξανά μαζί με τους παλιούς συναθλητές για να ξαναθυμηθούν όλοι μαζί ιστορικές κούρσες και ματς. Άλλο ταξίδι δεν μπόρεσε να κάνει ο Χριστοφίδης αλλά, ακμαίος πάντα στο πνεύμα, κρατούσε τηλεφωνικώς επαφή με όλους. Οι μέρες του περνούσαν ήρεμα ώσπου στις 29 Ιανουαρίου 2010 κι ενώ βρισκόταν στο σπίτι του συντροφιά με τη γυναίκα του, η καρδιά του, πολύ απλά, κάποια στιγμή σταμάτησε να κτυπάει. Και ο Γιάννος Χριστοφίδης πέρασε στην αιωνιότητα.
Θα τον θυμόμαστε. Με αγάπη, με θαυμασμό, με σεβασμό. Όχι μόνο οι συγγενείς και οι φίλοι, αλλά και η μεγάλη οικογένεια των Αιγυπτιωτών αθλητών και φιλάθλων. Για την ανθρωπιά και την απλότητά του αλλά και γιατί εκπροσώπησε με τον καλύτερο τρόπο το αθλητικό ήθος και τον Ελληνισμό στα γήπεδα και στα στάδια της Αιγύπτου.
ΜΑΡΙΑ ΑΔΑΜΑΝΤΙΔΟΥ
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι φωτογραφίες και οι πληροφορίες αθλητικών επιδόσεων έχουν αντληθεί από το βιβλίο «Ελληνικός Αθλητισμός στο Κάιρο του 20ού αιώνα» (2005) της Μαρίας Αδαμαντίδου. Η επίδοση που σημειώνεται με αστερίσκο (*) προέκυψε από νεώτερη έρευνα της ίδιας στα αρχεία της Αιγυπτιακής Ομοσπονδίας Στίβου.
